Güneşimiz, 35,73 oktilyon lümen büyüklüğünde ve çıplak gözle bakılması neredeyse imkânsız olabilir, ancak yeni keşfedilen bu nesnenin, Güneş’ten 500 trilyon kat daha parlak olduğu söyleniyor.
“Oktiliyon lümen” terimi genellikle ışık kaynağının parlaklığını ifade etmek için kullanılıyor. Lümen, bir ışık kaynağının ürettiği toplam ışık miktarını ölçen bir birimken, bir ışık kaynağının ürettiği parlaklık milyarlarca, trilyonlarca veya hatta daha fazla lümen olabilir. Ancak, “oktiliyon lümen”, çok büyük miktarları ifade eden bir terimdir.
BULUNAN NESNE BİR ‘KUASAR’
Avustralya Ulusal Üniversitesi‘nden Christian Wolf ve meslektaşları keşfettikleri bu parlak nesneyi bir kuasar olarak tanımlıyor.
Bilim insanlarına göre kuasarlar (kısa adıyla QSO veya QSR), uzak galaksilerin merkezlerinde bulunan parlak gök cisimleridir. “Kuasar” terimi, “kuvvetli radyo kaynağı” anlamına gelen “Quasi-Stellar Radio Source” ifadesinden türetilmiştir.
Yeni keşfedilen ve J0529-4351 olarak adlandırılan bu kuasarın varlığına ilişkin ilk makale, geçtiğimiz günlerde, hakemli bilimsel bir dergi olan Nature Astronomy‘de yayınlandı.
Çalışmaya göre, ‘Evren’de yaklaşık bir milyon kuasarın listelendiği’ söyleniyor, bu yüzden ‘en parlak’ unvanını almanın oldukça büyük bir olay olduğu, araştırmacılar tarafından özellikle belirtiliyor.
“YILDA 413 GÜNEŞ KÜTLESİ YİYOR”
Öte yandan, en parlak kuasarların, ‘bulunması en zor olanlar’ olduğu ifade ediliyor.
Avustralya Ulusal Üniversitesi araştırmacıları tarafından keşfedilen J0529-4351’in, “gücünü süper kütleli bir kara delikten aldığı” söyleniyor ki bu da muhtemelen evrendeki ‘en hızlı büyüyen’ kara delik. Araştırmalara göre söz konusu kuasar, yılda 413 güneş kütlesi yiyor ve kütlesinin 5 ila 50 milyar güneş kütlesi arasında olduğu tahmin ediliyor.
“BU REKORU GEÇEBİLECEĞİMİZİ SANMIYORUZ”
Independent’a konuşan, makalenin yazarı Christian Wolf, yayına gönderdiği bir e-postada J0529-4351’in ‘bilinen en şiddetli nesne’ olduğunu söyledi.
Bir önceki en parlak kuasarı da bulan Wolf ve meslektaşları, yeni keşifleri hakkında New Scientist‘e, “Bu bulduğumuz, en uzun boynuza sahip, en devasa tek boynuzlu at. Bu rekoru geçebileceğimizi sanmıyoruz…”
BİLİNEN EN PARLAK 10 KUASAR
En parlak 10 kuasarın tam listesi zaman zaman güncellenir, çünkü yeni gözlemler ve araştırmalarla bu sıralamada değişiklikler olabilir, ancak yine de bilinen en parlak kuasarlar arasında şunlar bulunur:
- Bilinen en parlak kuasar, yeni keşfedilen J0529-4351, Güneş’ten 500 trilyon kat daha parlak olduğu söyleniyor.
- ULAS J1120+0641: Bilinen en parlak ikinci kuasardır ve yaklaşık olarak 12.8 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J0100+2802: 12.8 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J1030+0524: 12.8 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- PSO J352.4034-15.3373: 13 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J1148+5251: 13 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J0303+0054: 13.05 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J0101+2802: 13.04 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J1048+4637: 13 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
- SDSS J1630+4012: 12.8 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
Bu kuasarlar, genellikle gökbilimcilerin en parlak olarak sınıflandırdığı kuasarlardır. Ancak, yeni keşiflerle bu sıralamada değişiklikler olabilir.
