Türkiye Uzay Ajansı tarafından yürütülen Milli Uzay Programı‘nın ayrılmaz bir parçası olan Ay Araştırmaları Programı (AYAP) için çalışma hızla devam ediyor. AYAP-1 uzay aracının tasarım, geliştirme, entegrasyon, test, fırlatma ve operasyonlarından sorumlu olan TÜBİTAK UZAY, kısa bir süre önce köklü havacılık ve uzay şirketi Thales Alenia Space önemli bir sözleşme imzaladı. Türkiye’nin Ay görevi için önemli gelişme
Türkiye, AYAP projesi ile ilk Ay görevini başarıyla gerçekleştirmeyi ve Ay’da kendi imkânlarıyla faaliyet yürütebilen sayılı ülkelerden biri olmayı hedefliyor. Thales Alenia Space, AYAP-1 uzay aracı için, uzay aracı ile yer istasyonu arasında iletişim bağlantısı kurmak için kilit bir birim olan S-Band TT&C (İzleme, Telemetri ve Komuta) Transponderini sağlayacak.
TT&C aktarıcısı, uzay aracını kontrol etmek için yer istasyonu tarafından gönderilen komutların alınması ve uzay aracının durumu hakkında hayati bilgiler içeren telemetri verilerinin geri gönderilmesinden sorumlu. TT&C bağlantısı aynı zamanda yer istasyonuna olan mesafeyi ölçerek uzay aracının konumunu izlemeye de yarıyor. Fransız teknoloji şirketi Thales Group (%67) ile İtalyan savunma şirketi Leonardo (%33) arasında kurulan Thales Alenia Space’in İspanya CEO’su Stéphane Terranova şunları söyledi: “Thales Alenia Space olarak, TÜBİTAK UZAY’ın Türkiye’nin ilk Ay görevinin başarısı için kilit bir unsur olan AYAP-1 uzay aracına İletişim Transpondörü sağlama konusundaki güveninden onur duyuyoruz. İnsanlığın Dünya’nın doğal uydusunu keşfetme konusundaki yenilenen tutkusuna katkıda bulunmaktan heyecan duyuyoruz.”
Thales Alenia Space neden önemli?
Madrid’deki (İspanya) Thales Alenia Space tesisi uzay iletişimi alanında bir mükemmeliyet merkezi konumunda. Dünya yörüngesinden derin uzaya kadar her türlü uzay görevi için uydu iletişim sistemleri, faydalı yükler ve ekipmanların tasarımı ve üretiminde 35 yıllık deneyime sahip olan tesis, dünya çapındaki uzay ajansları ve uydu operatörlerinin 650’den fazla uydusuna katılmış ve 4.500 ünite teslim etmiş durumda. Thales Alenia Space‘in Madrid’deki ekipleri, şu anda Ay’a yönelik 9 görevde yer almakta ve 4 Ay yörünge aracı, 3 Ay iniş aracı, 1 Ay gezgini ve NASA’nın Ay uzay istasyonu Lunar Gateway için S ve X frekans bantlarında Ay iletişim sistemleri ve ekipmanları sağlamakta.
Bu görevler arasında Güney Kore‘nin Ay keşif programının ilk adımı olan ve 2022’den bu yana yörüngede bulunan Danuri yörünge aracı; Ay’da sürdürülebilir bir insan varlığı oluşturmak için hayati bir kaynak olan su buzunu aramak üzere Ay’ın Güney Kutbunu keşfedecek olan NASA‘nın VIPER gezgini yer alıyor.
Ayrıca Thales Alenia Space’in ana yüklenici olarak liderlik ettiği Artemis programına Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) yaptığı bir katkı olan Lunar Gateway’in (Yakıt İkmal Altyapısı ve Telekomünikasyon Sağlayan Avrupa Sistemi) ESPRIT modülü; ve NASA’nın CLPS programı (Ticari Ay Yükü Hizmetleri) çerçevesinde Ay yüzeyine deneyler getirmek üzere NOVA-C ve Griffin ay iniş araçları bulunuyor. Son olarak Thales Alenia Space, İtalyan Uzay Ajansı (ASI) ile işbirliği yaparak Ay’da kalıcı bir karakol olabilecek Çok Amaçlı Habitat (MPH) adlı modül tasarlıyor. MPH, NASA’nın Artemis programı için önemli bir rol üstleniyor ve Ay’da sürdürülebilir bir insan varlığı oluşturmayı amaçlıyor. Modül, astronotlar için güvenli, konforlu ve çok işlevli bir yaşam alanı sunmayı hedefliyor. Tasarım silindirik ve prototip, ayaklar ve güneş dizileri içeriyor. Fırlatmanın 2030’lardan önce gerçekleşmesi beklenmiyor.
