Binlerce insan stajyerlik dönemlerinin sigortaya yansıtılması için bekliyor. Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu, staj sigortası için yerel seçim öncesi yasa çıkartılabileceğini söyledi.
Sarısu, konuyla ilgili kendisine sorulan sorulara şu şekilde yanıt verdi:
SORU: 1975 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1996 olup 4650 gün primim var. Hiç evlenmedim. Çocuk borçlanması yapamıyorum. Endüstri meslek lisesi çıkışlıyım. Normalde sigorta girişim 1992 ama staj dönemi sayılmıyor galiba. Bu durumda nasıl emekli olabilirim?
CEVAP: Sigorta başlangıç tarihi itibariyle EYT kapsamında olduğunuzdan, emekli olurken yaş aranmayacak. Süre ve prim şartlarıyla emekli olacaksınız. Süre şartını da sağladığınızdan, aranan primi tamamlayacağınız tarihte emekli olacaksınız. Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Sigorta girişiniz 23 Mayıs 1996’dan önceyse 1175 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne, sonraki bir tarih ise 1250 gün daha prim ödeyerek priminizi 5900 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden emeklilik için sigorta başlangıcı sayılmıyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminden önce siyasi otorite dahil tüm partiler; staj başlangıcının sigorta başlangıcı sayılması yönünde düzenleme yapacaklarını taahhüt etmişti. Belki yerel seçimden önce bu yönde bir yasa çıkartılabilir. Yasa çıkarsa tabii ki yararlanırsınız.
SORU: 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1997 olup 4000 gün prim ödemem var. 3600 günle emekli olabilir miyim?
CEVAP: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağlamış olduğunuzdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 2024’te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SORU: Son yedi yıl kuralı nedir? Nasıl ve neye göre belirleniyor, nasıl uygulanıyor?
CEVAP: Birden fazla sigortalılık statüsüne (örneğin SSK ve Bağkur’a) prim ödeyenlerin hangi sigortalılık statüsünden emekli olacağını son yedi yıl kuralı belirliyor. Yasaya göre; primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. Buradaki son yedi yıl takvim yılını göstermiyor. “Primi ödenen son yedi yıl” ifadesi son ödenen 2520 gün primi kastediyor. Son ödenen 2520 gün prim içinde hangi statüde fazla prim ödenmişe o statüden emekli olunuyor. Örneğin; son 2520 gün prim içinde SSK’ya 1270 gün, Bağkur’a 1250 gün prim ödeyen biri, SSK şartlarıyla emekli olur. Son 2520 gün primi içinde SSK’ya 1260 gün SSK’dan sonra Bağkur’a 1260 gün prim ödeyen biri, prim ödemeleri eşit olduğundan, son olarak tabi olduğu Bağkur şartlarıyla emekli olur.
SORU: SSK işe giriş tarihim 1 Eylül 1999, SSK’ya 400 gün prim ödemem var. Memuriyete girişim 26 Temmuz 2001, çıkışım 1 Eylül 2016 olup 5415 gün hizmetim var. 20 Kasım 2000 ile 21 Temmuz 2001 arasında 8 ay askerlik yaptım. Ancak askerlik borçlanması yapmadım. Memuriyetten emekli olabilir miyim? Bunun için ne yapmam lazım?
CEVAP: Bundan sonra çalışmaz ve herhangi bir sigortalılık statüsünde prim ödemezseniz 61 yaşı doldurunca Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz. Bunun dışında memuriyette emekli olmak için tekrar memuriyete dönüp toplam hizmet sürenizi (prim ödemenizi) 9000 güne tamamlamanız gerekir. Sigortalı bir işte çalışarak memuriyetten sonra SSK’ya ödeyeceğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olabilirsiniz.”
