Mobilyalarda ve çocuk oyuncaklarında bulunan kimyasallar sıhhatinizi olumsuz etkileyebilir, bilhassa uyku kalitenizi bozabilir. Şayet plastik şişelerden su içiyor, plastik kaşıklarla yemeğinizi karıştırıyorsanız ve mikroplastik riskini göz arkası ediyorsanız, size berbat haberlerimiz var.
Yeni yapılan araştırmalar, plastiklerin içerdiği kimyasalların bedenin biyolojik saatini (sirkadiyen ritmi) bozarak, uyku tertibini olumsuz etkileyebileceğini ve bu tesirin 17 dakikaya kadar sürebileceğini ortaya koyuyor. Bu durum, uyku bozuklukları ve uzun vadede diyabet, kanser üzere önemli sıhhat sıkıntılarıyla bağlantılı riskleri artırabiliyor.
Biyolojik saat nedir?
Biyolojik saat ya da sirkadiyen ritim, bedenin uyku – uyanıklık döngüsünü düzenleyen temel bir düzenektir. Bilim beşerlerine nazaran bu ritim, yaklaşık 24 saatten biraz daha uzun sürer. Bu da demek oluyor ki, beden her gün Dünya’nın dönüşüyle senkronize olabilmek için 12 ila 18 dakika ortasında bir ayarlama yapmalıdır. Bu ayarlama, çevresel ipuçlarına, Almanca’da “zaman tutucu” manasına gelen ve “zeitgeber” olarak isimlendirilen faktörlere bağlıdır.
Işık, biyolojik saatin en güçlü zamanlayıcısı (zeitgeber) olarak kabul edilir; lakin antrenman, beslenme ve öbür çevresel faktörler de bu tertibi etkileyebilir. Bu yüzden, yatmadan evvel kahve içmemek, antrenman zamanlamasına dikkat etmek ve ertelemeli alarm kullanmaktan kaçınmak, biyolojik saatin sağlıklı işleyişi için değerlidir.
Bir araştırma, biyologların PVC medikal beslenme tüpleri ile yaygın olarak kullanılan poliüretan su mataralarında bulunan kimyasalları inceledi. Bu kimyasalların, insan hücreleri üzerindeki tesirini laboratuvar ortamında mikroskop altında gözlemlediler. Araştırma, canlı organizmalar üzerinde değil, laboratuvar kaidelerinde yapıldığı için, direkt insan üzerindeki tesirlerinin katılığı konusunda temkinli olunması gerekse de, birebir su mataralarından su içen şahıslar için de sonuçlar geçerli kabul edilebilir.
15 dakikalık gecikme ne manaya geliyor?
Peki, 15 dakikalık bir gecikme sizin için ne tabir ediyor? Araştırmaya nazaran, bu kimyasallara maruz kalmak, biyolojik saatinizde 9 ila 17 dakikalık bir gecikmeye yol açabiliyor. Şayet “15 dakikalık gecikme benim için kıymetli değil” diyorsanız, uzun vadede tıpkı kimyasallara maruz kalmanın, diyabet ve kanser üzere hastalıklara yol açma ihtimalini göz önünde bulundurmalısınız. 15 yıl erken vefat, bir gün canınızı sıkabilir…
0 Comments