Mısır tarihinin kıymet biçilemez bir yapıtı olan Luksor Dikilitaşı, yaklaşık iki asırdır Paris’in kalbinde görkemli bir formda yükseliyor. Kentin sekizinci bölgesindeki Place de la Concorde’da bulunan bu dikilitaş, 3.000 yıl evvel Firavun II. Ramses devrinde Mısırlılar tarafından kırmızı granitten oyulmuş.
19. yüzyılda Mısır tarafından Fransa’ya ikram edilen bu eşsiz eser, bugün Paris’in en ikonik simgelerinden biri olarak kabul ediliyor. 1990’larda eklenen altın varaklı piramit başlığıyla tamamlanan dikilitaş, üzerindeki hiyerogliflerle bilim insanlarının dikkatini çekiyor.
Paris-Sorbonne Üniversitesi’nden Mısır bilimci Dr. Jean-Guillaume Olette-Pelletier, dikilitaşta yedi yeni saklı bildiri tespit ettiğini ve bu bildirilerin eski Mısır dini ve kültürü hakkında yeni bilgiler sunduğunu belirtiyor. Bu bildirilerden biri, hava yaradanı Amun’a atıfta bulunarak “Amun’un ka-kuvvetini yatıştırın” sözünü içeriyor. Dr. Olette-Pelletier’e göre, bu söz, yaşamsal güçlerin yıkıcı tesirlerini denetim etmek için yaradanlara adak sunmanın ehemmiyetini vurguluyor.
Luksor Tapınağı’ndan Paris’e uzanan yolculuk
Paris dikilitaşı, Luksor Tapınağı’nın önünde yer alan iki dikilitaştan biri. İkizinden ayrılan bu eser, 1830’larda özel bir gemiyle Paris’e taşınarak 1836 yılında Kral Louis-Philippe tarafından Place de la Concorde’un ortasına dikildi. Dört yüzünde hiyeroglif kabartmalar bulunan dikilitaş, 19. yüzyılda François Chabas tarafından ayrıntılı bir formda çevrildi. Lakin Dr. Olette-Pelletier’in modern analizleri, daha evvel fark edilmemiş yedi saklı iletisi ortaya çıkararak araştırmalara yeni bir boyut kazandırdı.
Covid-19 karantinaları sırasında dikilitaşın doruğuna çıkan birinci uzman olan Dr. Olette-Pelletier, Paris Olimpiyatları öncesi yapılan tamirler sayesinde dikilitaşı ayrıntılı bir biçimde inceleme fırsatı buldu. Kripto-hiyeroglifler üzerine uzmanlaşan ender bilim insanlarından biri olan Dr. Olette-Pelletier, dikilitaşın batı yüzünün yalnızca Nil Nehri’nden gelen soyluların görebileceği şekilde tasarlandığını ve ilah Amon’a adak sunan Ramses’in propagandası için kullanıldığını tabir ediyor.
Doğu yüzünden gelen ince detaylar
Dikilitaşın, çöle bakan doğu yüzünde Ramses’in başlığında yer alan küçük boğa boynuzları dikkat çekiyor. Hiyerogliflerde “ka” olarak bilinen bu ayrıntı, tanrısallığın ömür gücünü temsil ediyor. Dr. Olette-Pelletier’in keşfettiği bu çeşit ince ögeler, klasik hiyeroglif okuma bilgisine sahip bilim insanlarının ötesine geçiyor. Luksor’daki ikiz dikilitaşın Paris’tekinden daha uzun olması ve farklı özelliklere sahip olması, bu gizemli keşfi daha da heyecan verici hale getiriyor.
Dr. Olette-Pelletier’in dikilitaş üzerindeki ayrıntılı çalışmaları, Montpellier Egyptology dergisi ENIM’de yayımlanacak bir makalede açıklanacak. Bu gelişme, Mısır kültürü ve tarihi üzerine yapılan çalışmalara derinlik kazandırma potansiyeline sahip.
0 Comments