Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni Jüpiter, hala öteki gezegenlere kıyasla devasa boyutlarıyla dikkat çekiyor. Fakat yeni astrofiziksel modeller, bu gaz devinin geçmişte bugünkünden çok daha büyük bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor.
Jüpiter, Güneş Sistemi’nin birinci oluşan ve en yüksek kütleye sahip gezegeni olarak, etrafındaki her şeyin oluşumunu güçlü çekim alanıyla şekillendirdi. Bilim insanları, bu dev gezegenin erken devir özelliklerini ve tesirlerini anlamak için ayrıntılı modellemeler yaptı ve ortaya şaşırtan sonuçlar çıktı.
California Teknoloji Enstitüsü ve Michigan Üniversitesi’nden araştırmacılar, Jüpiter’in kökenleriyle ilgili ipuçlarının, çoklukla çok daha az dikkat çeken küçük uydularında bilinmeyen olduğunu düşünüyor. Burada temel odak, dört büyük Galile uydusu değil; Jüpiter’e daha yakın yörüngelerde dolanan Amalthea ve Thebe üzere küçük uydular.
Jüpiter’in iç yörüngelerindeki bu küçük uyduların gezegenle birlikte oluştuğu iddia edilirken, daha uzaklarda bulunan uyduların birçoklarının ise yakalanmış asteroitler olduğu düşünülüyor. İç uyduların yörüngeleri, Jüpiter’in ekvator düzlemine nazaran çok küçük eğim açılarına sahip. Bilim insanları, bu eğimlerin Io uydusunun güçlü çekim tesiriyle
Araştırmanın çarpıcı sonuçlarından biri, Jüpiter’in oluşumundan yaklaşık 3.8 milyon yıl sonra bugünkü yarıçapının 2 ila 2.56 katı büyüklüğünde olduğunun tespit edilmesi oldu. Bu da gezegenin o devirdeki hacminin günümüzün yaklaşık sekiz katı olduğu manasına geliyor. Yani, o vakitler Jüpiter’in içine bugünkü yaklaşık 1.300 Dünya’nın değil, 10.000’den fazla Dünya’nın sığabileceği büyüklükte bir dev olduğunu söylemek mümkün.
Buna ek olarak, araştırmacılar Jüpiter’in o devir sahip olduğu manyetik alanın da bugünkünden yaklaşık 50 kat daha güçlü olduğunu ortaya koydu. Bu da, gezegenin erken evresinde devasa bir manyetik kalkanla çevrili olduğunu gösteriyor.
Bu yeni bulgular, Jüpiter’in Güneş Sistemi’ndeki rolünü ve gezegen oluşum süreçlerini anlamada değerli bir adım olarak görülüyor. Gelecekte yapılacak müşahedeler ve modellemelerle, bu dev gezegenin evrimine dair daha detaylı bilgiler edinilmesi bekleniyor.
0 Comments