İskoçya’nın batısındaki Lewis Adası sakinleri, birkaç aydır adanın çeşitli noktalarında kendilerini rahatsız eden ve kaynağı hala belirlenemeyen düşük frekanslı bir uğultu duymaktan şikayetçi. “Lewis Adası uğultusu” olarak anılan bu ses, pek çok kişinin uyku nizamını bozarken, günlük hayatlarını ve iş verimliliğini de önemli ölçüde etkiliyor.
Facebook’ta “The Hebridean Hum: Low Frequency Noise Disorder Action and Support Group” isimli takviye kümesini yöneten Lauren-Grace Kirtley, uğultuyu “derin, nabız atarcasına titreyen; bazen vızıltı, bazen de inleme biçiminde gelen düşük frekanslı bir gürültü” olarak tanımlıyor. BBC Radio’nun Good Morning Scotland programında konuşan Kirtley, adada yaptıkları spektrograf kayıtlarında 50 Hz dolaylarında değişken güçte bir uğultu tespit ettiklerini; bunun etraf altyapı projelerinden kaynaklanmadığını vurguladı. Artık küme, liman tesisleri, açık deniz türbinleri ve deniz altı yapıları üzerinde odaklanarak yeni kayıtlar topluyor.
Tıbbi ve teknik hipotezler
Grup üyesi Pamela Weaver Larson, uğultunun insan kulağındaki koklea’dan yayılan otoakustik emisyonlardan doğabileceğini öne sürse de, sesin sırf Lewis’te duyulması bu iddiayı zayıflatıyor. Kirtley ise sesin doğal değil, büyük ihtimalle insan üretimi bir kaynaktan yayıldığı görüşünde. Adada yaşayanlar, kulak çınlaması, baş dönmesi ve şiddetli baş ağrıları üzere fizikî şikayetler yaşıyor.
Lewis’teki olay, yıllardır dünyanın farklı noktalarından gelen “uğultu” raporlarıyla paralel. British Columbia Üniversitesi’nden Glen MacPherson’ın başlattığı Dünya Uğultu Haritası ve Veritabanı Projesi, benzeri ses kayıtlarını “sokağın aşağısındaki rölanti motoru” yahut “uzaktan gelen alçak vızıltı” formunda sınıflandırıyor. Birçok şahit, uğultunun gece ve kapalı yerlerde daha besbelli olduğunu belirtiyor.
Lewis Adası lokal idaresi, kimi vatandaşların şikayetlerini alarak Etraf Sıhhati grubunu bilgilendirdi. İnceleme hala sürerken, Kirtley deniz kaynaklı bir neden üzerinde yoğunlaşılması gerektiğini ve bu durumun bölgedeki deniz canlıları üzerinde de tesirli olabileceğini söylüyor. Uğultunun kaynağı nihayetinde tespit edildiğinde, hem ada halkının huzuru hem de ekosistemin korunması açısından hemen müdahale edilmesi gerekiyor.
0 Comments